اندازه‌گیری کیفی
کروماتوگراف گازی ( Gas Chromatography )
گاز طبیعی تولید شده از منابع مستقل گازی و یا از چاه‌های نفتی (گازهای همراه نفت) استخراج می‌‌شد. امروزه موضوع اندازه‌گیری کیفی گاز بیش از پیش اهمیت داشته و کیفیت گاز بر میزان کمیت گاز نیز اثر مستقیم می‌گذارد.
بنابراین تمامی گازهای استحصالی از میادین مختلف کشور، جهت استفاده بایستی از لحاظ کیفیت گاز مورد آنالیز قرار گرفته و درصد ترکیبات آن در محدوده‌ی استاندارد شرکت ملی گاز باشد. یکی از تجهیزاتی که کیفیت ترکیبات اصلی گاز طبیعی را آنالیز می‌کند، آنالایزر کروماتوگراف گازی می‌باشد.
کروماتوگرافی فنی است که در آن اجزای سازنده یک مخلوط بر اساس سرعت‌های عبور متفاوت در یک فاز ساکن از هم جدا می‌گردند. علت سرعت‌های متفاوت، جذب سطحی، نقطه جوش یا اندازه مولکولی می‌تواند باشد.
“کروماتوگرافی” لغتی یونانی به معنی “رنگ نگاری” است که ترکیبی از دو واژه ” “Chromos به معنی رنگ و “grophein” به معنی نوشتن است. در سال 1903 اولین بار از این روش برای جداسازی مواد رنگی استفاده شد که این کار توسط میخائیل تسوت انجام گرفت.
گاز طبیعی شیرین مجموعه‌ای از ترکیبات هیدروکربن‌ها مانند: متان، اتان، پروپان، بوتان، پنتان، هگزان و ترکیبات سنگین‌تر، و تا حدودی اکسیژن، نیتروژن، دی اکسید کربن و ترکیبات سولفوردار می‌باشد. این ترکیبات توسط آنالایزرهای کروماتوگرافی گاز جداسازی و در صد مولی هریک از ترکیبات فوق تعیین می‌شود.
کروماتوگراف‌های گازی امروزی یک تجهیز مدرن است که با کامپیوتر کنترل می‌شود و همه کارهای گزارش‌گیری و محاسبات اتوماتیک انجام می‌گیرند.
اکثر کروماتوگراف‌های گازی مدرن شامل 4 بخش هستند:
- واحد تامین گاز GAS SUPPLY UNIT
- واحد نمونه‌گیری SAMPLING UNIT
- واحد ستون‌ها COLUMN UNIT
- واحد آشکارساز DETECTOR UNIT
بر گرفته از کتاب کروماتوگراف گازی ( مولف : رضا موسی زاده ) واحد آموزش شرکت ملی گاز ایران